Ga verder naar de inhoud

Wat kan je leren van de boze wolf?

06.07.2023

Er was eens... een ander perspectief op dat klassieke sprookje. Sprookjes zijn niet alleen vermakelijke verhaaltjes, ze herbergen ook vaak nuttige lessen (sluit geen deals met zeeheksen, bijvoorbeeld). Draai je een sprookje echter om, dan ontdek je dat je nóg meer kan leren van die fantastische figuren.

Er zijn meer dan genoeg sprookjes om dat te illustreren, maar wij halen voor deze gelegenheid het sprookje boven dat we ooit schreven voor 'Coolturen' (dat toen nog 'Interculturele Spelen' heette).

De boze wolf

"Ik heb het altijd heerlijk gevonden om in het bos te wonen. Het is mijn thuis en ik heb geprobeerd om het schoon en netjes te houden.

Op een mooie zonnige dag, terwijl ik bezig was met de rotzooi op te ruimen die mensen na een picknick hadden achter gelaten, hoorde ik voetstappen. Toen ik van achter een boom het bos in gluurde, zag ik een klein meisje het pad aflopen met een mand in haar handen. Ik vond het meteen verdacht, want ze had zulke vreemde kleren aan: helemaal in het rood en haar hoofd was bedekt. Het was net alsof ze niet herkend wilde worden.

Nu, ik weet wel dat je mensen niet op hun uiterlijk moet beoordelen, maar ze liep in mijn bos en ik vond dat ik het recht had om iets meer over haar te weten te komen. Dus ik vroeg haar wie ze was, waar ze vandaan kwam, je weet wel, van die dingen. Eerst zei ze dat ze niet met vreemden wilde praten. Dat bracht mij nog al van mijn stuk. Ik, een vreemde? Ik heb verdorie mijn kinderen groot gebracht in dit bos. Daarna werd ze wat rustiger en vertelde mij dat ze op weg was naar haar oma, omdat die ziek was en dat in de mand eten voor oma zat. Ze leek mij een eerlijk mens, maar ik denk toch dat ze het zou moeten afleren om zomaar door iemands woonplaats te lopen, met zulke rare kleren aan. Ik liet haar gaan en ging snel naar het huis van haar oma toe.

Toen ik bij die aardige vrouw aankwam, vertelde ik haar wat er net was gebeurd en ze was het met mij eens dat haar kleindochter zou moeten leren zich beter te gedragen. We bedachten het plan dat de oma zich zou verbergen, totdat ik haar zou roepen. Ze verstopte zich onder het bed. Toen het meisje met die rare hoed binnen kwam, vroeg ik haar om naar de slaapkamer te komen, waar ik in het bed van oma lag.

Ze kwam opgewonden binnen en maakte meteen een beledigende opmerking over mijn grote oren. Nu heb ik wel vaker een nare opmerking gekregen dus ik probeerde er het beste van te maken door te zeggen dat ik daar beter mee kon horen. Wat ik eigenlijk bedoelde te zeggen was dat ik haar best aardig vond, maar dat ze beter op haar woorden zou moeten letten. Maar toen maakte ze weer zo’n opmerking, ditmaal over mijn grote ogen. Je kunt je misschien wel voorstellen hoe ik langzamerhand ging denken over dit kleine meisje, dat zich zo aardig voordeed, maar eigenlijk een vals kreng bleek te zijn. Maar, aardig als ik ben, antwoordde ik haar dat ik met mijn grote ogen beter kon zien. Haar volgende belediging was echter teveel. Ik heb mijn hele leven al last van mijn tanden, een gevoelig punt, en dat kleine meisje moest daar zo nodig een opmerking over maken. Ik weet dat ik mij had moeten beheersen, maar ik ben kwaad uit bed gesprongen en heb gegromd dat ik haar met die tanden beter zou kunnen opeten.

Laten we eerlijk zijn, een wolf zou nooit zo’n klein meisje opeten. Iedereen weet dat, maar dat stomme kind begon te schreeuwen en rende door het huis. Ik volgde haar om haar te kalmeren. Ik had zelfs de kleren van oma uitgetrokken, maar dat leek het alleen maar erger te maken.

Toen vloog plotseling de voordeur open en een boomlange boswachter kwam naar binnen met een bijl in zijn handen. Ik keek hem aan en realiseerde mij dat ik diep in de problemen zat. Ik ben door een open raam gesprongen en maakte dat ik wegkwam. Ik had gehoopt dat hiermee de ellende voorbij zou zijn, maar dat grootmoeder-mens heeft nooit mijn kant van het verhaal verteld. Al snel deed het gerucht de ronde dat ik een afschuwelijk, onbetrouwbaar boos beest zou zijn. Ik weet niet hoe het is afgelopen met dat kleine meisje in dat rare rode pakje, maar ‘hij leefde nog lang en gelukkig’ ging voor mij niet op.”

Dit sprookje - vanuit een ander vertelstandpunt dan we gewoon zijn - illustreert hoe vooroordelen en stereotiepe opvattingen over elkaar ontstaan, omdat wij vaak maar één kant van het verhaal kennen. Het maakt de luisteraars bewust van de verschillende interpretaties die te geven zijn aan hetzelfde verhaal.

Probeer het eens uit bij jouw groep! Lees het verhaal van de boze wolf voor en stimuleer een groepsdiscussie over de verschillende interpretaties van het bekende sprookje.

Wat zijn de verschillen en de overeenkomsten tussen het originele sprookje en deze versie? Door wiens ogen wordt het originele sprookje verteld? Wie zijn nu eigenlijk slachtoffer en dader in dit verhaal? Je kan je groep na dit verhaal zelf een sprookje laten vertellen. Assepoester bijvoorbeeld, maar dan vanuit het standpunt van de stiefzussen.

Intercultureel leren

We gebruiken dit sprookje vaak in onze begeleiding van 'Coolturen' die bestaat uit verschillende actieve groepsspelen om te leren omgaan met verschillen, diversiteit, vooroordelen, discriminatie, racisme enz. en waarin intercultureel leren centraal staat.

Intercultureel Spelen

Intercultureel leren? Wat is in hemelsnaam intercultureel leren? Misschien bestaat er op dat vlak nog wat onenigheid, maar één ding is zeker: iedereen krijgt ermee te maken, of je nu wil of niet. En je hoeft helemaal geen verre reizen te maken om dat te ervaren.

Intercultureel leren is niet alleen noodzakelijk, maar het is ook erg boeiend en leuk. En of je nu ‘punaise’ zegt of ‘duimspijker’, het belangrijkste is dat je poster tegen de muur blijft hangen, of niet soms?

Bij de begeleiding van 'Intercultureel leren' maken we afhankelijk van de doelgroep een selectie van enkele interculturele spelen waaraan de verschillende denkkaders rond interculturaliteit (de culturele ui, de boom, de ijsberg ...) kunnen worden gelinkt. Samen met de groep verdiepen we ons in de volgende processen die zich voordoen wanneer we in aanraking komen met andere culturen om te komen tot meer intercultureel respect:

  • Oriëntatie: de spelers bewustmaken van de veelkleurigheid van hun eigen situatie, het leren kennen van de ander, leren omgaan met het vreemde ...
  • Bewustwording: de deelnemers worden zich bewust van hun eigen cultuur op een veilige manier, zodat de confrontatie met andere opvattingen kan leiden tot respect
  • Confrontatie: een multiculturele ontmoeting, hoe luchtig ze ook is, kent een moment waarop je ‘iets’ voelt veranderen. Op zich een lastig moment misschien, maar eigenlijk goed dat het gebeurt. Het betekent dat de confrontatie echt is, dat je werkelijk op weg bent om intercultureel te leren.

Over wat?

Meer over Diversiteit

Diversiteit

Interactief spel 'Op ‘t eerste gezicht' leert kinderen over de gevolgen van discriminatie

21 maart 2024

Op 21 maart, de Internationale Dag tegen Racisme en Discriminatie, lanceren Amnesty-jongerengroep Rebel With A Cause en De Aanstokerij het interactieve spel 'Op ‘t eerste gezicht'. Dit spel, speciaal ontworpen voor 10- tot 12-jarigen, stelt verschillende vormen van discriminatie aan de kaak.

Communicatie & Feedback

Sluit het jaar af met een speelse traktatie

14 november 2023

Het einde van het jaar komt steeds dichterbij ... Het was weer een jaar waarin we allemaal héél hard gewerkt hebben, en dan mag er ook stilaan wat ontspannen worden. Kijk daarom eens hoeveel verdwaald kleingeld je kan vinden, en trakteer jezelf en je team op een van deze professioneel verantwoorde spelen.

Diversiteit

Inclusieve spelen

3 oktober 2023

Vandaag wordt er voor de tweede keer de Dag van Inclusie gevierd! Dit jaar worden organisaties uitgedaagd om creatieve acties naar meer inclusie op te zetten. Een spel spelen is ook een creatieve daad. En het telt helemaal mee als je tijdens het spelen kan stilstaan bij de kracht van inclusie en hoe je je werking inclusiever kan maken!