Spelen over eerlijke handel
Chocolade en bananen zijn lekker. Maar door complexe marktmechanismen en rare kronkels in de wereldeconomie zijn lekkere dingen helaas niet altijd 'lekker'. De smaak is niet voor iedereen altijd raak.
Achter de flashy verpakkingen gaat vaak een vierkante wereld schuil: het lage loon voor de cacaoboer, de ongezonde werkomstandigheden van de bananenarbeider, de vervuiling van het rijstveld ...
In de volgende ervaringsgerichte spelen maak je het thema van eerlijke handel bespreekbaar met jongeren.
De spelen belichten de onbekende, minder alledaagse kant van de producten die we dagelijks consumeren en geven de spelers de kans om zich in te leven in de problematiek. Door een spel te spelen waarin ze het reilen en zeilen van de wereldhandel, soms pijnlijk spannend, doorleven, ondervinden ze aan den lijve dat de wereldeconomie niet altijd draait zoals ze zou moeten draaien.
Al spelend:
- komen de jongeren spelenderwijze te weten wat Fair Trade is
- staan ze stil bij hun consumptiegedrag en de impact ervan op ecologisch en sociaal vlak
- leren ze dat ze kunnen bijdragen aan eerlijke handel door in de winkel een bewuste keuze te maken
Eerlijke consumptie
Een van de eerste dingen die jongeren kunnen doen om bij te dragen aan een eerlijkere wereldhandel is bewuster consumeren. Het is echter niet altijd voor iedereen duidelijk wat de positieve impact van duurzaam consumeren is. In ‘Klant is koning’ staan leerlingen in het secundair onderwijs stil bij de ecologische en sociale impact van hun consumptiegedrag. Bij ‘Chico en de chocoladetrafiek’ ligt de klemtoon op de impact die (on)eerlijke handel heeft op inwoners van productielanden.
De kloof tussen producent en consument
Wat geconsumeerd wordt, werd natuurlijk eerst geproduceerd. Daarbij ontstaat er echter vaak een grote kloof tussen arm en rijk, tussen producenten en consumenten. Deze spelen gaan over de oneerlijke toestanden die bij de productie komen kijken.
‘Kort maar eerlijk’ bestaat uit 10 groepsspelen waarin spelers de ongelijkheid van oneerlijke handel en ongelijke kansen ervaren. In ‘Papier hier, schaar daar’ en het ‘Bananenspel’ krijgen ze inzicht in de handelsverhoudingen tussen grondstofproducerende landen en industrielanden zonder grondstoffen. Wat er in ‘Macht breekt wet’ centraal staat, daar is de naam redelijk duidelijk over.
Zelf aan het spel
Als je zelf aan het spelen wilt over oneerlijke handel, dan kan je aan de slag met ‘Schaakmat’ (die je hieronder vindt), de spelenbundel ‘North-South Nord-Sud Norte-Sur’ of je eigen exemplaar van ‘Chico en de chocoladetrafiek’. Die twee zijn momenteel bovendien afgeprijsd op onze webshop.
NORTH-SOUTH NORD-SUD NORTE-SUR
Chico en de chocoladetrafiek
'Schaakmat': een speelse methodiek die je zo kan inzetten in je klas of bij je groep
- Doelgroep: + 10 jaar
- Duur: 25 minuten zonder nabespreking
- Spelers: min. 6 – max. 25
- Spelbegeleiders: 1
- Doel: de spelers laten aanvoelen dat een aantal verschillen zeer essentieel zijn. Hierdoor is de kloof soms zeer groot en niet te overbruggen.
- Accommodatie: een ruimte van 10 op 10 meter
Speluitleg
- Groepsverdeling: 2 gelijke ploegen
- Speldoel: de ploeg die als laatste een overlevende heeft, is de winnaar.
Spelverloop
De 2 groepen staan tegenover elkaar, elk aan 1 zijde van het terrein. De deelnemers vormen de schaakstukken. Elke groep mag om beurt een zet doen. D.w.z. dat elke ploeg om beurt 1 speler mag aanduiden die een sprong voorwaarts maakt. Na de sprong:
- MAG de speler zijn voeten NIET meer verplaatsen.
- mag hij met de handen de grond niet raken.
- mag hij vanop zijn plaats proberen een andere speler te tikken.
Een speler die door een speler van de andere ploeg met de hand wordt aangetikt, valt af en verdwijnt uit het spel.
We spelen hetzelfde spel, maar 1 van beide ploegen mag nu elke keer 2 stappen zetten. De andere ploeg mag maar 1 stap zetten.
Nabespreking
Tijdens de nabespreking kan je de link leggen tussen wat gebeurde in deel 2 en de onevenwichtige verdeling van goederen en kansen en de gevolgen hiervan op vlak van handel. Ook op handelsvlak worden kleine boerenorganisaties in snelheid voorbijgestoken door grote multinationals.
Tips voor de spelbegeleider
Laat de verliezers uit deel 1 de mogelijkheid om 2 stappen te zetten en stel de winnaars van deel 1 voor de uitdaging. Kunnen ze het nu ook nog halen?
Veel speelplezier!
Meer over Wereldburgerschap of Duurzaamheid
Speelse versterking voor je jeugdwerking
Het eindejaar is in zicht, een nieuw jaar vol speelplezier ligt op de loer! Heeft je jeugdwerking nog een paar gaatjes in de agenda? Wat een gelukkig toeval, zeg! Tussen deze speltips vind je vast en zeker een leuke groepsactiviteit waarmee je niet alleen een goede samenwerking in de groep stimuleert, maar ook maatschappelijke thema's bespreekbaar maakt.
Naar een warmere samenleving met 'Zorgvriendelijke gemeente'
Hoe zou het zijn als er in elke gemeente rekening wordt gehouden met mensen die een chronische ziekte hebben en mantelzorgers? Samen met Samana ontwikkelden we een speels stappenplan waarmee hun basiswerking met betrokken doelgroepen aan de slag kunnen om een concreet voorstel aan de gemeente te leveren.
Spelen voor klimaatrechtvaardigheid
De klimaatcrisis treft niet iedereen even hard; de mensen die het hardst getroffen worden door klimaatrampen zijn vaak de mensen die er het minst verantwoordelijk voor zijn. Wat kunnen jij en ik doen om hen te behoeden voor de steeds erger wordende natuurrampen? Gebruik spel als creatieve manier om dat gesprek aan te gaan.